Gazeteci yazar Soner Yalçın’ın, Sivas katliamını anlatan “Menekşe’den Önce” adlı belgeselinin basın gösterimi; kendisinin ve Zeynep Altıok Akatlı’nın katılımıyla 12 Eylül 2013, Çarşamba günü Kanyon’da gerçekleşti. Soner Yalçın ve Zeynep Altıok Akatlı; Yalçın’ın, Oda TV davasından tutuklanarak Silivri Cezaevi’ne gönderilmeden önce çekimlerine başladığı, daha sonra isteği üzerine arkadaşları tarafından tamamlanan belgeselin gösteriminin ardından basın mensuplarının sorularını yanıtladılar.
20 Eylül 2013, Cuma günü sinema salonlarında seyirciyle buluşacak olan “Menekşe’den Önce” belgeseli; 2 Temmuz 1993’te, köktendinciler tarafından, aydın ve sanatçılara karşı gerçekleştirilen Sivas katliamını, hiç görmediği abla ve ağabeyini katliamda kaybeden Menekşe üzerinden anlatıyor.
Sivas katliamında, 12 yaşındaki oğlu Koray’ı ve 15 yaşındaki kızı Menekşe’yi kaybeden Hüsne Kaya, hayata tutunabilmek için yine Menekşe adını verdiği bir evlat dünyaya getirir. Menekşe büyüyünce, hiç görmediği abla ve ağabeyini yakından tanımak, yaşananları öğrenmek ister. Menekşe’nin, yazar Lütfiye Aydın’ın, katliamı anlattığı kitabıyla başlayan bilgiye yolculuğu; katliamdan kurtulanları ve olayın tanıklarını tek tek ziyaret etmesiyle devam ederken, izleyiciyi de yaşanan vahşetle yüzleşmeye götürür.
Çoğunluğu Müslüman laik bir ülkede din, dil, etnik köken ayrımı yapmadan, eşit hak ilkesini, düşünce özgürlüğünü savunup, her türlü sansüre karşı duran aydınların, ölüme neden ve nasıl gittiğinin bilinmesi amacıyla çekilen “Menekşe’den Önce”; Sivas katliamının günü olanları, sonrasında yaşananları Menekşe’nin gözünden aktarıyor. Adeta bir Ortaçağ ayaklanması olan bu trajik katliamın belgeseli “Menekşe’den Önce”; gerçekleri yoğun ve son derece çarpıcı, duygusal bir bakış ile izleyiciye aktararak kamuoyunda farkındalık yaratmayı amaçlıyor.
Unutturmamak, zihinsel çürümelere izin vermemek amacıyla yapılan “Menekşe’den Önce” belgeselinin fikir sahibi ve yönetmeni Soner Yalçın; tutuklu olmasına karşın, sahip olduğu toplumsal sorumluluk nedeniyle, kendisi başında olmasa da filminin tamamlanmasına karar verdi. Böylece proje, bir grup arkadaşının çabaları ile tamamlandı ve filmin ilk gösterimi; Sivas davasının zaman aşımına uğradığı kararının verilmesinin ardından, 20. yılında, 2 Temmuz 2012 günü gerçekleştirildi. Düşünceleri nedeniyle hedef gösterilen ve yargılanan bir başka aydın sanatçı Fazıl Say da, belgeselin tamamlanıp izleyiciye sunulabilmesi için besteleriyle katkıda bulundu. Belgeselde; Say’ın, Muhyiddin Abdal’ın şiirinden bestelediği eseri ise Cem Adrian, Güvenç Dağüstün ve Burcu Uyar seslendiriyor.
14 Şubat 2011 tarihinde gözaltına alınan ve yaklaşık 2 yıl cezaevinde kalan Soner Yalçın belgeseli; “İnsanlığın en büyük ve tehlikeli hastalığı bellek kaybıdır. Unutturmamak bir gazetecinin görevleri arasındadır. Madımak katliamını hafızalardan sildirmeyeceğiz. Unutturarak rahata ermek isteyenlere bu fırsatı vermeyeceğiz. ‘Menekşe’den Önce’ bu amaçla hayata geçirildi. Ne yazık ki tam bitiremeden Silivri Cezaevi’ne atıldım. Şaşırmıyorum, Madımak gibi bir vahşeti yapanlar, tarihin her döneminde düşüncenin düşmanı olmuşlardır. Bu büyük yolculuğumuzu sürdürmeye devam edeceğiz. Tek üzüntüm belgeselimin son halini görememek… Ama sevgili dostlarım bu bayrağı benden aldılar ve daha yükseğe çektiler; hepsine teşekkür ederim.” şeklinde anlatıyor.
49. Uluslararası Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde açılış filmi olarak gösterilen ve yarışma dışı olmasına rağmen jüri tarafından “Toplumsal Vicdan Ödülü”ne layık görülen “Menekşe’den Önce”; 20 Eylül 2013, Cuma günü beyazperdede seyirciyle buluşuyor.
www.dogansanat.com