Tepebaşı’ndaki Pera Müzesi’nin sinema programı kapanışını İngiliz Sineması’ndan seçilen cinsiyet ve kimlik konulu filmlerden oluşan ‘Tam Benlik: İngiliz Sinemasında Cinsiyet ve Kimlik’ programıyla yapıyor. ‘Grayson Perry: Küçük Farklılıklar’ sergisi kapsamında hazırlanan program 28 Haziran’a kadar sürecek. Ücretsiz olarak gösterilecek kurgu ve belgesel yapımlar, toplumsal cinsiyet, kimlik ve farklı öznel deneyimlerden oluşan özgün hikayeler arasında bir yolculuk sunuyor.
Bu program, toplumsal cinsiyet ve kimlik açısından kişisel, toplumsal, kültürel rol ve davranışlar arasında keskin ayrımların olmadığı hikayeleri örnekleyerek vurgulamayı amaçlıyor. Batı kültürü toplumsal cinsiyeti katı bir şekilde sabitlenmiş seçeneklerden oluşan ikili bir kavram olarak görmüştür: Bireyin fiziksel anatomisine dayanarak, kadın veya erkek. Ancak toplumsal cinsiyet, ne doğuştan ne de sadece kişinin fiziksel anatomisiyle bağlantılıdır. Esas yaşamsal olan yönü, kişinin kendini en içte erkek, kadın, her ikisi veya hiçbiri olarak kavrayışıdır — bireylerin kendilerini nasıl algıladıkları ve tanımladıklarıdır. Seçki, transcinsel ve transseksüel bireylerin yanı sıra toplumsal baskılar karşısında kimliklerini ve/veya toplumsal cinsiyetlerini gizleme ihtiyacı duyanların da karşılaştığı gerçeklik ve zorlukları öne çıkarmayı hedefliyor. Tam Benlik programı, toplumsal cinsiyet ve kimliğin oluşumunu kurmaca ve belgesel sinema üzerinden yeniden düşünmeye yönelik bir girişim. Haziran ayının sonuna kadar sürecek olan program aynı zamanda 23. İstanbul LGBTİ Onur Haftası (22-28 Haziran) ile aynı döneme denk geliyor.
FİLM PROGRAMI
Maskeli Leydi
Yönetmen: Leslie Arliss
Oyuncular: Margaret Lockwood, James Mason, Patricia Roc
1945, 97’, siyah-beyaz, İngilizce, Türkçe altyazılı
Filme adını da veren başrolündeki “kötü kadın” Margaret Lockwood, bir asilzadenin sırf heyecan için gizlice yol kesip silahlı soygun yapmaya başlayan karısını canlandırıyor. 18.4 milyon izleyiciyle, aynı döneme ait yapımlar arasında en yüksek hasılatlı filmlerden ‘The Wicked Lady’, 1940’ların sevilen Gainsborough melodram serisinin bir parçası. Senaryosu Magdalen King-Hall’un ‘The Life and Death of the Wicked Lady Skelton’ adlı romanından uyarlanmış; söz konusu roman ise Londra-Birmingham yolu üzerinde bulunan Markyate köyünün büyük toprak sahiplerinden birisinin karısı olan Lady Katherine Ferrers hayatı üzerine anlatılan hikâyelere dayanıyor.
20 Haziran Cumartesi, saat 18:00
Maskeli Leydi
Yönetmen: Michael Winner
Oyuncular: Faye Dunaway, Alan Bates, John Gielgud
1983, 98’, renkli, İngilizce, Türkçe altyazılı
Filmin Michael Winner imzalı, üzerinde çok uğraşılmış yeniden çevriminin başrolünde Faye Dunaway, yardımcı senarist koltuğunda ise 1945 tarihli orijinal filmin yönetmeni Leslie Arliss bulunuyor. Dunaway’in canlandırdığı Lady Barbara Skelton, sevgilisi Kaptan Jerry Jackson ile beraber soygunculuğa başlayan bir asilzadedir. Lady Barbara ile Jackson’ın sevgilisinin birbirlerini kırbaçlayarak kıyafetlerini son derece stratejik bir şekilde yerleştirilmiş şeritler halinde parçaladıkları ünlü sahnede Winner’ın müstehcen bulunan kısımları kesmeyi reddetmesi filmin yayınlanmasını geciktirdi. Yazar Kingsley Amis ve yönetmenler John Schlesinger, Karel Reisz ve Lindsay Anderson’un sahnenin müstehcenliğine karşılık taşıdığı toplumsal değeri ifade etmesi sayesinde sahne filmdeki yerini korumuştur.
18 Haziran Perşembe, saat 19:00
Müstehcen Çizmeler
Yönetmen: Julian Jarrold
Oyuncular: Chiwetel Ejiofor, Joel Edgerton, Sarah-Jane Potts
2005, 107’, renkli, İngilizce; Türkçe altyazılı
Kuşaklar boyu aynı aile tarafından işletilmiş geleneksel erkek ayakkabıları üreten bir fabrikanın sahibi olan Charlie Price (Joel Edgerton) çok sevdiği işinin sona ermesi tehlikesiyle karşı karşıyadır. Fabrikanın kapanması, yerel halkın iş bulma imkanlarına da büyük bir darbe vuracaktır. Price’ın tesadüfen karşılaştığı gösterişli kabare yıldızı Lola (Chiwetel Ejiofor) onu, işini ayakta tutabilmesi için fabrikanın üretimini çeşitlendirmesi gerektiğine ikna eder. Ancak Lola ve arkadaşları gibi travestiler için çarpıcı çizmeler üretmek hiç de düşündüğü gibi bir iş olmayacaktır. Gerçek olaylardan yola çıkan bu sıcak ve neşeli komedi, tüm hayatları boyunca uyum sağlamak için çabalayan insanların bir anda gerçekten de aykırı durmaya karar verdiklerinde neler olduğunu gözler önüne seriyor.
3 Haziran Çarşamba, saat 19:00
20 Haziran Cumartesi, saat 16:00
Kadife Dokunuşlar
Yönetmen: Geoffrey Sax
Oyuncular: Rachael Stirling, Keeley Hawes, Anna Chancellor
2002, 178’, renkli, İngilizce, Türkçe altyazılı
Alışılmamış bir aşk hikayesini üç bölümde anlatan ‘Tipping the Velvet’, 1890’ların kontrollü ve korseli ortamında bir ingénue olan Nan’ın yolculuğunu aktarıyor. Erkek kıyafetleri giyen kadınlar, aktörler ve kendilerine eşlik edecek kadınların peşinde olan varlıklı kadınlardan oluşan cinsel açıdan yüklü bir dünyayı keşfe çıkan Nan, sonunda gerçekten sadece kendisine güvenebileceğini öğrenecektir.
6 Haziran Cumartesi, saat 15:00
14 Haziran Pazar, saat 14:00
Plüton’da Kahvaltı
Yönetmen: Neil Jordan
Oyuncular: Cillian Murphy, Morgan Jones, Eva Birthistle
2005, 128’, renkli, İngilizce, Türkçe altyazılı
1970’li yıllarda tüm sevecenliğinin ardında oldukça çetin ceviz bir genç adam olan Patrick Braden’ın (Cillian Murphy) maceraları. Doğum yeri olan İrlanda’nın küçük bir kasabasında henüz bebekken terk edilen Patrick, erken yaşlardan itibaren farklı olduğunun bilincindedir. Çekiciliği ve zekasının yanısıra, kimsenin ve hiçbir şeyin onu değiştirmesine izin vermeyişiyle bu sert ortamda hayatta kalmayı başarır. Yönetmen Neil Jordan, genç bir erkeğin yüzündeki gülümsemesi ve herkesin içindeki iyiliğe olan sarsılmaz inancıyla, karşılaştığı sıkıntıların üstesinden gelerek yetişkinliğe adım atışına dair bu esprili ve dokunaklı hikayeyi aktarırken gerçeküstü ve büyülü bir masal örüyor.
24 Haziran Çarşamba, saat 19:00
27 Haziran Cumartesi, saat 19:00
Burgundy Dükü
Yönetmen: Peter Strickland
Oyuncular: Sidse Babett Knudsen, Monica Swinn, Chiara D’Anna
2014, 104’, renkli, İngilizce; Türkçe altyazılı
Ödüllü yazar ve yönetmen Peter Strickland’ın tekinsiz ‘Berberian Ses Stüdyosu’’ve ‘Katalin Varga’nın ardından çektiği yeni filminden erotizm ve endişe damlıyor. Cynthia ile Evelyn her gün basit ve kışkırtıcı bir ritüeli yerine getirir ve bu âdet hep Evelyn’in cezası ve zevkiyle biter. Varlıklı amatör kelebek uzmanı Cynthia’nın gönlünde yatan daha geleneksel bir ilişki olunca, hizmetçi Evelyn’in erotik takıntıları kısa sürede ilişkiyi kırılma noktasına götüren bir bağımlılığa dönüşür. Jess Franco’nun üslubundan esinlenen Burgundy Dükü, karanlık bir çürümüşlüğü anlatan, iç gıcıklayıcı, gotik bir melodram. Bu filmde cinsellik ve / veya şiddet içeren sahneler yaşı küçük izleyiciler için uygun olmayabilir.
27 Haziran Cumartesi, saat 17:00
28 Haziran Pazar, saat 16:00
Hafta Sonu
Yönetmen: Andrew Haigh
Oyuncular: Tom Cullen, Chris New, Jonathan Race
2011, 97’, renkli, İngilizce, Türkçe altyazılı
Çekingen Russell ve dışa dönük Glen’in şans eseri karşılaşması oldukça güzel bir ilişkiye dönüşür. Bu karşılaşmayı içki, seks ve tartışmalarla dolu bir hafta sonu izler. Hayata karşı verilen savaş ve aşka ilgili tanıdık ve komik bir film. Russell, vahşi bir gecenin ardından sabah uyandığında kendini Glen’in yanında bulur. Glen’in ilk hareketi ise Russell’ın burnuna bir kayıt cihazı dayamak olur. Bunu bir sanat projesi için yaptığını açıklar ve Russell’dan önceki gece olanları kendi perspektifinden anlatmasını ister. Bu, ikisi arasında uzun bir sohbete dönüşen hafta sonunun başlangıcı olur, çünkü ikisi de birbirlerini bir geceden uzun süredir çekici bulmalarına şaşırmaktadır. Andrew Haigh, iki erkek arasındaki erotik ilişkiyi gözler önüne sermekten çekinmiyor ve onların bu ilişkiyi nasıl ele aldığı sürekli tekrar eden bir sohbet konusu oluyor. Rüya gibi çekimleriyle Hafta sonu herkese tanıdık gelecek sorularla ilgili. Yeni bir sevgiliyle tanıştığınızda kendiniz gibi davranıyor musunuz? Yoksa olmak istediğiniz kişiye mi dönüşüyorsunuz? Kendinizi ne kadar ortaya koyuyorsunuz?
13 Haziran Cumartesi, saat 18:00
19 Haziran Cuma, saat 21:00
Sevgilinin Ardından
Yönetmen: Hong Khaou
Oyuncular: Pei-pei Cheng, Ben Whishaw, Andrew Leung
2014, 91’, renkli, İngilizce ve Mandarin, Türkçe altyazılı
Ben Whishaw (Parfüm: Bir Katilin Hikâyesi), senaryo yazarı ve yönetmen Hong Khaou’nun, yaşamın bizi bir araya getiren yönlerini keşfetmekle ilgili bu samimi ve etkileyici ilk filminde dokunaklı ve incelikli bir performans ortaya koyuyor. Günümüz Londrası’nda Kamboçyalı-Çinli bir anne, oğlunun zamansız ölümü üzerine yas tutmaktadır. Birdenbire bir yabancının ortaya çıkması ile hayatı alt üst olur. İkili, ortak bir dil konuşmadıkları için iletişim kurmakta çok zorlanır. Bir tercüman vesilesiyle yavaş yavaş sevdikleri adamla ilgili anılarını bir araya getirirler ve aynı dili konuşmasalar da ortak üzüntüleri ile birbirlerine bağlandıklarını fark ederler. Filmin ilk gösterimi geçtiğimiz yılın ocak ayında Sundance Film Festivali’nde yapıldı.
13 Haziran Cumartesi, saat 16:00
19 Haziran Cuma, saat 19:00
Utanç
Yönetmen: Steve McQueen
Oyuncular: Michael Fassbender, Carey Mulligan, James Badge Dale
2011, 101’, renkli, İngilizce, Türkçe altyazılI
Steve McQueen, muhteşem ilk filmi ‘Açlık’tan sonra heyecanla beklenen bu yırtıcı cinsel drama için, olağanüstü oyuncu Michael Fassbender ile yeniden bir araya geliyor. Bir seks bağımlısının yüksek itibar ve vahşi taraf arasında ip üstünde yürümesini anlatan bu kışkırtıcı drama, anti-kahramanının, bugünün New York’unda karşısına çıkan her kadının dalından koparılmaya hazır bir meyve olarak görerek, fethetmeye yönelik sonu gelmez öfke ve coşkusunu gözler önüne seriyor. Delice çekici, fakat zalimce soğuk bakan gözlerle bu takıntılı Kazanova, dengesiz kız kardeşinin (Carey Mulligan) beklenmedik ziyaretiyle kendisini engellediğini fark eder. Kardeşinin dengesizliği, onun da kendi problemlerini fark etmesini sağlayacaktır. McQueen’in biçimsel olarak muhteşem, cüretkâr, cinsellikle yüklü, çarpıcı, güzel ve bir o kadar da rahatsız edici filmi, şüphesiz izleyiciyi tedirgin etmeye ve aynı zamanda Fassbender’ı güncel film oyuncuları listelerinde ön sıralara taşımaya kararlı. Bu filmde cinsellik ve / veya şiddet içeren sahneler yaşı küçük izleyiciler için uygun olmayabilir.
11 Haziran Perşembe, saat 19:00
20 Haziran Cumartesi, saat 14:00
Genç Trans Güzellik Kraliçesi
Yönetmen: Dan Murdoch
2012, 60’, renkli, İngilizce, Türkçe altyazılı
Jackie Green’in adı eskiden Jack’ti ama o aslında bir kız olduğunu tüm hayatı boyunca biliyordu. Yanlış bir bedende doğmuş olma, doğuştan gelen bir bozukluktu; onun deyişiyle “Bir et beni gibi.” Jackie 16 yaşında dünyanın en genç trans kadını oldu. Jackie şimdi 18 yaşında ve Miss England olmayı kafasına koymuş. Kendisiyle ilk tanışmada bıraktığı duygu, insanların kendisine nasıl baktıklarına dair “ister beğen, ister beğenme” tavrıyla alıngan ve kendine güveni tam bir teenager. Ancak güzellik yarışması kampından başlayarak Miss England jüri üyelerini şaşırtmak için çabalamasına uzanan yolculuk sırasında, ne kadar kırılgan olduğu da görünür. Çevresinin zorbalığından intihar girişimlerine, ameliyattan podyuma, Jackie’nin gerçekte olduğu gibi kabul görmek için giriştiği cesurca mücadeleyi takip ediyoruz.
26 Haziran Cuma, saat 21:00
27 Haziran Cumartesi, saat 15:00
Rüya Kızları
Yönetmen: Kim Longinotto, Jano Williams
Oyuncular: Miki Maya, Anju Mira
1994, 50’, renkli, İngilizce, Türkçe altyazılı
BBC yapımı etkileyici belgesel, Japonya’nın en başarılı müzikal tiyatro kumpanyalarından ‘Takarazuka Revüsü’nün gösterişli dünyasına bir kapı aralıyor. Erkeklerin yönetimindeki Takarazuka Müzik Okulu’na her yıl binlerce genç kız başvurmakta. Bunların arasından seçilip okula kabul edilenler, yıllar süren aşırı disiplinli ve dünyadan soyutlanmış bir varoluşun ardından erkek veya kadın rollerinden birini seçerek revüye katılabiliyor. ‘Dream Girls’, toplumsal cinsiyet, cinsel kimlik ve bugünün Japonyası’nda kadınların deneyimlediği çelişkilerin içyüzüne dair ilgi çekici bir bakış.
12 Haziran Cuma, saat 19:00
13 Haziran Cumartesi, saat14:00
Şinjukulu Erkekler
Yönetmen: Kim Longinotto, Jano Williams
Oyuncular: Gaish, Tatsu, Kazuki
1995, 53’, renkli, İngilizce, Türkçe altyazılı
‘Rüya Kızları’nın yapımcılarının bir sonraki filmi ‘Shinjuku Boys’, Tokyo’daki New Marilyn Club’da host olarak çalışan üç onnabe’yi konu alıyor; onnabe’ler kendilerini lezbiyen olarak tanımlamasalar da hayatlarını erkek olarak yaşayan ve kadınlarla ilişki kuran kadınlar. Chicago Film Festivali’nde ‘Silver Hugo’ ödülünü kazanan belgesel günümüz Japonyası’nda kadın cinsel karmaşıklığını ele alan dikkate değer bir yapım.
12 Haziran Cuma, saat 20:00
13 Haziran Cumartesi, saat 15:00
En İncesinden Bir Zevkle
Yönetmen: Neil Crombie
Oyuncu: Grayson Perry
2002, 50 dakikalık 3 bölüm, renkli
İngilizce; Türkçe altyazıyla
Zevk, Britanya’nın önde gelen sanatçılarından, Turner Ödüllü Grayson Perry’yi her zaman büyülemiştir — insanlar satın aldıkları şeyleri niye tercih eder, niye belli bir şekilde giyinirler ve bu tercihleri yaparken kendileri hakkında ne söylemeye çalışırlar. BAFTA ödüllü bu üç bölümlük dizide Perry, Britanya’nın zevk kabileleri arasında bir safariye çıkıyor ve zevklerimizi gözlemlemenin ötesinde ne anlama geldiklerini bir sanat yapıtı içerisinde anlatıyor. Ürettiği yapıt ise Küçük Farklılıkların Kibri adını verdiği altı adet etkileyici halıdan oluşan 21. yüzyıl Britanyası’nın zevklerine dair kişisel bir panorama. Grayson her bölümde toplumun farklı bir kesiminden insanların arasına katılarak — Sunderland’in işçi sınıfı, Tunbridge Wells’de yaşayan orta sınıflar ve Cotswolds’un üst sınıfları— birbirinden değişik zevkleri kavramaya çalışıyor.
6 Haziran Cumartesi, saat 11:00
Grayson Perry: Kimsin Sen?
Yönetmen: Neil Crombie
Oyuncu: Grayson Perry
2014, 50 dakikalık 3 bölüm, renkli, İngilizce, Türkçe altyazılı
Selfielere doymuş kültürümüzde bir sanatçının tüm kargaşalığı aşıp bizi tek bir eserde —sonraki kuşaklar için bizi tanımlayacak bir imge— resmetmeyi denemesi yeni bir anlam kazanıyor. Bu filmlerin her birinde Grayson Perry, kendini tanımlamak zorunda oldukları bir anla yüzleşen farklı bir Britanyalı ile vakit geçiriyor ve onlardan edindiği izlenimleri damıtarak birer portre yaratıyor. Modellerin bazıları minyatürlere, bazıları büyük halılara, heykellere esin kaynağı oluyor ve bazıları da çömleklere işleniyor ancak eserlerin hepsi de belgeselin yayınlanmasıyla eş zamanlı olarak National Portrait Gallery’nin kalıcı koleksiyonunun yanında sergilenmekte. Her film boyunca izleyici Perry ile birlikte yeni bir modeli tanıyacak ve filmin zirve noktasında Perry’nin gözünden kendilerine bakmak için her modelin kralların, kraliçelerin, generallerin ve politikacıların arasından sıyrılıp geçmelerine tanıklık edecek. Modeller arasında genç bir trans erkek, Kuzey İrlandalı loyalistler, eski kabine üyesi (ve hapishaneden bırakıldığı gün Perry’e röportaj veren) Chris Huhne, sağır ebeveynler, yeni müslüman olmuş biri, Alzheimer hastası bir çift ve X-Factor ile Celebrity Big Brother adlı televizyon şovlarının yarışmacılarından Rylan Clark bulunuyor.
26 Haziran Cuma, saat 18:00
28 Haziran Pazar, saat 13:00
SABIT DOGAN
www.dirensanat.com
