Pembe Hayat, Lezbiyen, Gey, Biseksüel, Travesti ve Transeksüel (LGBTT) Dayanışma Derneği’nin düzenlediği ‘Pembe Hayat KuirFest’ beşinci yaşını kutluyor.Yolculuğuna 14 Ocak’ta Ankara’da başlayan festival, 22 ile 24 Ocak tarihleri arasında bu kez İstanbul’u gökkuşağı renklerine boyayacak… LGBTT hakları mücadelesine sanat aracılığıyla ifade alanları yaratmayı amaçlayan Pembe Hayat KuirFest, beş yıldır sadece sinemayla değil; programında yer verdiği video, edebiyat, tiyatro, müzik gibi pek çok ifade biçimiyle de LGBTT bireylere yönelik ayrımcılığa ve şiddete dikkat çekiyor, Türkiye’de kuir teorinin ve sanatın birlikte konuşulmasına ve tartışılmasına da olanak sağlıyor. Pembe Hayat KuirFest beşinci yılında, Tayland’dan İsveç’e, Güney Afrika’dan Uruguay’a yaklaşık 20 ülkeden 50’nin üzerinde filmin yanı sıra atölyeleri, söyleşileri, sergi ve partileriyle yeni yılın festival sezonunun fitilini ateşliyor. KuirFest, dünya festivallerinden ödüllü kurmaca filmler ve belgeseller, sinema tarihinin yönünü değiştiren kült yapımlar, dünyanın dört bir yanından programcılarla birlikte hazırlanan kısa film ve animasyon seçkileriyle yoldaşlık, kimlik, ırk, aşk, dostluk, aile, büyüme, ayrımcılık, direniş, sanat gibi temaları merkezine alırken, dünyanın dört bir yanından yapımlarla dünden bugüne kuir hareketin tarihini de mercek altına alıyor.
KuirFest’in gösterim ve söyleşileri Başka Sinema ev sahipliğinde Fransız Kültür Merkezi, Pera Müzesi ve Goethe-Enstitüsü’nde… Fransız Kültür Merkezi’ndeki gösterimler için biletler mekândan 10 TL’ye temin edilebilirken, gösterim öncesi online kayıt yaptırmak zorunlu. Pera Müzesi ve Goethe-Enstitüsü’ndeki etkinlik ve gösterimler ücretsiz.
KuirFest, geçtiğimiz yıl kaybettiğimiz, feminist sinemanın en önemli isimlerinden Belçikalı yönetmen Chantal Akerman’ın anısına, yönetmenin ‘Ben, Sen, O / Je, tu, il, elle’ (1975) filmini gösteriyor. Sinema tarihinin en provokatif yapımlarından, yönetmenin 24 yaşındayken çektiği, ilk uzun metrajlı filmi 24 Ocak 16:45’te Fransız Kültür Merkezi’nde.
Ünlü yönetmen ve aktivist Tom Kalin, Yeni Kuir Sinema’nın en önemli örneklerinden siyah beyaz filmi ‘Swoon’ (1992) ile KuirFest’in ana konuğu. Filmin 23 Ocak Cumartesi günü 16:45’te Fransız Kültür Merkezi’nde gerçekleşecek gösteriminin ardından Kalin’le bir söyleşi yapılacak.
KuirFest’in ‘qÜLT’ bölümünde ‘Swoon’ filminin yanı sıra sinema tarihine damgasını vuran iki yapım da Goethe Enstitüsü’nde gösteriliyor. 25. yılı için restore edilen kopyasıyla, Doğu Almanya’da çekilen ilk açık gey temalı film olan ‘Coming Out’ (1989) 23 Ocak 19:30’da, sinema tarihinin ilk LGBT temalı filmlerinden ‘Diğerlerinden Farklı / Anders Als die Andern’ 24 Ocak 17:30’da gösteriliyor.
Dünya festivallerinde ilgi gören, ödüllü filmler KuirFest’in ‘Gökkuşağının Altında’ bölümünde: İlk gösterimi geçtiğimiz yıl Berlinale’nin ‘Panorama’ bölümünde gerçekleşen ‘Kıyı / Beira-Mar’ (2015) Fransız Kültür Merkezi’nde saat 14:30’da.
Sundance’de kazandığı ‘En İyi Yönetmen’ ödülünden bu yana gerçek bir festival favorisine dönüşen ve Litvanya’yı bu yılki Oscar yarışında temsil eden ‘Sangailė’nin Yazı / Sangailės Vasara’ (2015) Fransız Kültür Merkezi’nde 23 Ocak saat 14:30’da.
Yeşilçam filmleri ile erken dönem Almodóvar yapımlarını anımsatan bir trans hikâyesi Meksika yapımı Fernando Urdapilleta’nın Yalnız Yıldızlar /Estrellas Solitarias’ (2015) filmi.
Bir gece kulübünde sahneye çıkan Valentina ne kadar havalıysa, ev arkadaşı Joana da o kadar dikkat çekmekten uzaktır. Valentina, çalıştığı kulüpte assolist pozisyonunun açılmasıyla yıllardır beklediği yıldızlık statüsüne bir adım daha yaklaşır, ancak bir rakibi vardır: Acımasız patronunun yeni sevgilisi La Madonna! Bu rekabet Valentina’yı arkadaşı Joana’ya karşı da acımasızlaştırır. Asla düşmeyen bir tempoyla seyircisini sürekli eğlendiren, punk-rock ruhuna sahip melodram 24 Ocak Pazar, saat 13:00’de Pera Müzesi’nde.
Catherine Stewart’ın ‘Out in Africa Gey & Lezbiyen Film Festivali’ işbirliğiyle tamamladığı filmi ‘Sen Bakmazken / While You Weren’t Looking’ (2015) günümüzde Cape Town’da geçiyor ve farklı kuşaklardan karakterleri aracılığıyla geçmiş ve bugün arasında diyalog kurmaya çalışıyor. Dez ve Terri yirmi yıldır beraber olan lezbiyen bir çifttir. Yıllar önce evlat edindikleri kızları Asanda artık bir yetişkin olmuş ve üniversiteye başlamıştır. Apartheid sonrası dönemde büyümüş olan bu genç kadın, bir anlamda yeni Güney Afrika’nın da yüzü. Yıllar önce eşitlik için mücadele vermiş anneleri orta yaşın ve ait oldukları sınıfın konformizmine kapılırken, Asanda kendisine öğretilen gerçeği sorgulamak ister ve fotoğrafçılığa merakı sayesinde Shado ile tanışır. Shado ise gettolarda yaşayan ve erkek kardeşini suç çetelerinden uzak tutmaya çalışan bir “tomboy”. Güney Afrika’nın yakın tarihini cinsiyet ve sınıf merkezli çatışmalar üzerinden ele alan film 22 Ocak Cuma günü saat 15:00’de Pera Müzesi’nde.
Terk edilme ve ayrımcılık gibi ciddi meseleleri esprili bir dille anlatan kara komedi ‘Kırık Gardenyalar / Broken Gardenias’ (2014) Yönetmen Kai Alexander, bu ilk uzun metrajlı filminde Amerikan sinemasının gözde alt türlerinden birisine, yol filmlerine eğlenceli bir yorum getiriyor. Filmin hem senaryo yazarı hem de başrol oyuncusu Alma S. Grey’in canlandırdığı içe kapanık ve dışlanmış Jenni ile başarısız bir intihar girişimi sonrasında tanıştığı dışa dönük, asi ve öfkeli Sam Jenni’nin babasını bulmak için Los Angeles’a doğru yola koyuluyor ve sürprizlerle dolu bu yolculuk boyunca kendilerini keşfedeceklerdir. 22 Ocak Cuma, saat 19:30’da Pera Müzesi’nde.
Arzu ve ölüm arasındaki ilişkiyi sorgulayan karanlık bir aşk hikâyesi olan ‘Sonsuz Aşk / Amor Eterno’ (2014) 23 Ocak saat 19:15’te Fransız Kültür Merkezi’nde
Geçen yıl Berlinale’nin ‘Panorama’ bölümünde dikkat çeken yapımlarından ‘Mavi Saati / Onthakan’ (2015) Ankara’dan sonra İstanbul’da da seyirci karşısına çıkacak. KuirFest’e Endonezya’dan katılan, aralarında Berlin Film Festivali’nin de bulunduğu birçok festival için Asya Filmleri programlayan John Badalu, ‘Mavi Saati’nin 22 Ocak saat 19:15’te Fransız Kültür Merkezi’nde gerçekleşecek gösteriminin öncesinde kısa bir önsunuş gerçekleştirecek.
Festivalin ‘Kuir Belgeseller’ bölümünde dört film yer alıyor: KuirFest’in ilk yılında gösterilen Nasılsın? (How Are You?) ile hatırlayabileceğiniz Danimarkalı belgesel yönetmeni Jannik Splidsboel, bu sefer kamerasını Amerika’nın en dindar bölgelerinden birisine, Oklahoma eyaletindeki Tulsa’ya çeviriyor. Yaklaşık 400 bin nüfuslu Tulsa’daki kiliselerin sayısı dört binden fazla. Aynı şehirde LGBT gençlere destek veren merkez sayısı ise sadece bir. İlk gösterimi Berlinale’de gerçekleşen ‘Uygunsuzlar’, Tulsa’daki bu merkezde buluşan gey, lezbiyen ve trans gençlerden üçünün hayatını takip ediyor. Aralarında ayrımcılığa maruz kalanlar olduğu kadar, ailesinden destek bulanlar da var. Toplum içerisinde kabul görme savaşı veren LGBT gençlerin önce aileleri karşısında kazandıkları zafer ve yenilgilerin önemini vurgulayan bu dokunaklı belgesel 22 Ocak Cuma gaünü saat 13:00’de Pera Müzesi’nde.
Kuir sinemanın öncü isimlerinden Barbara Hammer, ‘Bu Eve Hoşgeldiniz / Welcome to This House’ (2015) filminde ünlü şair Elizabeth Bishop’un yıllar içerisinde yaşadığı farklı evler ve farklı aşk ilişkilerinin izini sürüyor. Deneysel belgeselleriyle tanınan Hammer, Bishop’un söz konusu mekânlardaki yaşama deneyimini bize hissettirmek için ses ile görüntü arasında müthiş bir ilişki kuruyor. Bazen fotoğraflar bazense Bishop’u bizzat tanımış kişilerle yapılmış röportajlar aracılığıyla bu efsane şairin özel hayatının bilinmeyen yönlerine doğru bir yolculuk. Sinemaseverler kadar edebiyat tutkunlarının da kaçırmaması gereken film 24 Ocak Pazar günü saa 15:00’de Pera Müzesi’nde
Tab Hunter 50’li yıllarda Hollywood’un en gözde poster yıldızıydı. Genç kızların rüyalarını süslüyordu ama kameralar ve fotoğraflardan uzak olan özel hayatında erkeklerle birlikte olmayı tercih ediyordu. KuirFest’in ikinci yılında izlediğimiz ‘Vito’dan hatırlayabileceğiniz yönetmen Jeffrey Schwarz, ‘Gizli Dosya: Tab Hunter / Tab Hunter Confidential’ (2015) belgeselinde seyirciyi Hunter’ın özel hayatına sokuyor ve bir dönem Hollywood’da yazılı olmayan kuralları ifşa ediyor. Hunter, beraber olduğu ünlü isimleri, stüdyo sistemi içerisinde gey olduğunun nasıl gizlendiğini ve daha pek çok sırrını kamera önünde bizlerle paylaşırken, Schwarz da bu merak uyandıran malzemeyi sansasyondan uzak şekilde ele almayı başarıyor. 22 Ocak Cuma günü saat 17v:30’da Pera Müzesi’nde
Vietnam yapımı ‘Madam Phung’un Son Yolculuğu / Chuyến Đi Cuối Cùng Của Chị Phụng’ (2014), 22 Ocak saat 16:45’te Fransız Kültür Merkezi’nde.
Pembe Hayat KuirFest yurtdışından programcılarla işbirliği yapmaya devam ediyor. Britanya Film Enstitüsü’nce düzenlenen Flare LGBT Film Festivali’nin yeni kuir sinemanın en iyi örneklerini biraraya getiren ‘BFI Flare Kısa Seçkisi 22 Ocak saat 13:30’da Goethe Ensitüsü’nde. Yine BFI Flare işbirliğiyle festival programında yerini alan ‘QaraKuir’ bölümü ise, Britanya siyah kuir sinemasının önemli ismi, sinema ve tiyatro yönetmeni, oyuncuTopher Campbell’ı konuk ediyor. Campbell’in ilk kez yönetmen koltuğuna oturduğu ‘Azgın Hayat / Stud Life’ (2012) saat 15:30’da; 1987’de Londra’da ilk Ulusal Siyah Eşcinsel Erkekler Konferansı katılımcılarının 20 yıl sonra, 2007’de yeniden buluşmasını belgeleyen filmi ‘Şu Hayatlarımızda: 20 Yıl Sonra Yeniden / In This Our Lives: The Reunion’ (2008) 17:30’da gösterilecek. Gösterimin ardından, Britanya siyah kuir sineması ve siyah kuir hareketin tarihi, filmin yönetmeni Topher Campbell ve BFI Flare programcılarından yazar Jay Bernard’ın katılımıyla tartışılacak.
Dünya festivallerinde adından söz ettiren, ödüllü kuir animasyonlar, DOK Leipzig programcılarından Annegret Richter’in hazırladığı, seçki kapsamında 23 Ocak Cumartesi günü saat 17:30’da Goethe Enstitüsü’nde izleyicilerini bekliyor.
Festival programına bu yıl ilk kez kısa film yarışması dâhil ediyor. İzleyiciler İsveç’ten Tayland’da pek çok ülkeden kısalar Goethe Enstitüsü’nde 23 Ocak Cumartesi saat 13:30 ile 17:30 arasında 24 Ocak’ta da 13:30’da gösterilecek.
KuirFest, geçtiğimiz yıl talihsiz bir trafik kazasında kaybettiğimiz yoldaşlarımız, LGBTT aktivistleri Boysan Yakar ve Zeliş Deniz’i anmadan festivali kapatmıyor. Boysan ve Zeliş’in ürettiği ‘Beyaz Atlı Prens Boşuna Gelme’ (2009) ile ‘Yürüyoruz’ (2006) belgeselleri, 24 Ocak Pazar günü saat 15:30’da Goethe Enstitüsü’nde gösterilecek.
