Tiyatro In tarafından sahnelenen, Duncan Mcmillan’ın yazıp, Mehmet Birkiye’nin sahneye koyduğu ‘ Akciğer’ oyunu, iklim değişikliğinin insan hayatını tehdit ettiği bir dünyada ‘Çocuk yapmalı mı, yapmamalı mı ? sorusuna yanıt arayan bir kara komedi.
Bir kadın ve bir erkek; Aşkları, tutkuları, kavgaları, kaygıları, çelişkileri, feryatları, korkuları, ayrılmaları, barışmaları ve sürekli hayati önem taşıyan bir sorunun çevresinde sıkışıp kalmaları,
‘Bu dünyaya bir çocuk getirmeli miyiz?’
Ne kadar tanıdık bir soru aslında. Çevremde ne çok duyuyorum bu cümleyi. Hele son dönemde. ‘ Savaşlarda çocuklar ölüyor. Dünya giderek kirleniyor, bozuluyor. Terör her an her yerde. Her şey ateş pahası. Nasıl büyütürüz bir çocuğu, ona nasıl iyi bir eğitim ve gelecek sağlayabiliriz?
Ödüllü oyun yazarı ve yönetmen Duncan Macmillan, Tiyatro In tarafından sahnelenen ‘ Akciğer’ oyununda bu temayı eksene oturtmuş. Uzun, karmaşık cümleler kurmadan, derinliği olan ve düşündüren, güncel bir oyun kaleme almış. Akciğer’in, henüz evlenmemiş çifti, iklim değişikliğinin eşiğindeki bir dünyada, insan hayatının yok olma tehlikesine karşın, bu dünyaya her şeye rağmen bir çocuk getirelim mi, yoksa aklımıza bile getirmeyelim mi? sorusunu tartışıyor.
Bir gelecek yoksa eğer doğru karar hangisi? Ama bir çocuğum olmazsa neslimi nasıl devam ettiririm? Çocuğum değil mi benim ölümsüzlüğümü sağlayacak olan? ‘ İşte çaresiz çift, bu düşüncelerle, ormanlarca ağaç dikmekten söz ederken, çocuk sahibi olmak ya da olmamak üzerine, ’Olan bana olacak, Ne güzel olurdu yarısı sen yarısı ben bir bebek, Hadi bir insan yapalım, Ama ya annesi onu sevmezse? Dünya bir kurban daha kazanmayacak, Onu seven ve dünyayı önemseyen bir annesi olacak, Bazı insanlar çocuk sahibi olmamalı, Biz iyi insanlarız’, gibisinden, gerçeği görmekle görmemek arasında girip gelen cümleler sıralayarak, bir kaosa sürüklenirler. Henüz ortada olmayan çocuğun bir gün olabilme olasılığının doğurduğu tartışmalarla kadın ve adamın ilişkileri de bambaşka bir boyut kazanır.
BOŞ SAHNEDE DOLU OYUNCULUKLAR
Barış Arman’ın dilimize çevirdiği ‘Akciğer’ oyununu Mehmet Birkiye sahneye koymuş. Yazarın isteği doğrultusunda, oyun, dekorsuz, çerçeve içine alınmış bomboş bir sahnede oynanıyor. Böylelikle, bir sorun, bir soru ve yüzlerce cevap arasında çiftin içine düştüğü boşluğun altı iyice çizilmiş oluyor. Ve bu boş sahnede, iki oyuncu, yönetmenin verdiği dikey ve yatay mizansenlerle, yarattıkları kaosun bir parçası olarak – her ne kadar çocuk sorusuna ve o ana kitlenmiş kalmış olsalar da- akşamdan sabaha, dünden yarına, aydan aya, mekandan mekana, son derece akıcı ve ahenkli geçişlerle sürdürüyorlar oyunu. Koşsalar da, otursalar da, yatsalar da, ayrı veya birlikte, uzak ya da yakın, bazen bir dokunuşla, bazen bir bakışla, bazen de hiç birisiyle…Çok şey anlatıyorlar. Nergis Öztürk ve Engin Hepileri’nin uyumu, ayrıca çift olarak Mehmet Birkiye’yle uyumları oyunun her anında kendini hissettiriyor. Hele bir final var ki …Üçüne de alkış.
Nergis Öztürk, heyecanı ve fütursuz oyunculuğuyla, oyunda da söylediği gibi, tam da ‘ Kendini kendine hazırlayan kadın’ olmuş. Çelişkilerle dolu, nevrotik, dakikası dakikasını tutmayan, duygularını fazlasıyla belli ederken birden içine kapanan, anne olma fikrinden çok korkan, korktukça patlayan, patladıkça daha da patlayan, doktorasını hazırlayan akademisyende, çok çarpıcı ve sağlam bir performansı var.
Engin Hepileri; Kenter Tiyatrosu yıllarından beri tanıdığım, sevdiğim, oyunculuğunu alkışladığım, çizgisini, duruşunu hiç bozmayan iyi oyuncu. Üç yıl önce kendi tiyatrosu ‘Tiyatro In’i kurdu ve ‘Katil Jo’ ile suratımıza okkalı bir tokat yapıştırdı. Zaten vasat bir iş beklemem ondan. Akciğer, oyununda, çoğu kez, kendini kaybetmiş, yarı çılgın bir kadının karşısında, olaya daha akılcı bir biçimde yaklaşmaya çalışan, daha sakin kalabilen müzisyen rolünde bana bir kez daha ‘ Engin Hepileri oynarsa, mutlaka fark yaratır’’dedirtmeyi başardı.
Bu başarılı yapımın, ışık ve dekor tasarımı, Cem Yılmazer, kostüm tasarımı Şirin Dağtekin tarafından hazırlanmış. Tiyatroyu ciddiye alanları, yaptıkları her işte, bunu hissettirenleri seviyorum, saygı duyuyorum. Ben‘ Akciğer’le derin bir nefes aldım. Tavsiye ederim.
Rengin Uz
www.dirensanat.com
