Sanayileşmiş toplumlarda insanoğlu kendini acımasız bir savaşın içinde bulur. Ya çarkın dişleri arasında öğütülür, ya da bir yerlerinden tutulup toplum dışına itilir. Bu savaşta ayakta kalabilmeyi başarmış insanların yanı sıra toplum dışına itilmiş, bir yana savrulmuş, köşeye sıkıştırılmış insanların sayısı hiç de az değildir. İşte Çıkmaz Sokak Çocukları bu insanların dramını, bu savaştaki mücadele biçimlerini, ayakta kalabilme çabalarını gündeme getirmekte.
Philadelpia’da yoksul bir ev. Anne babaları öldüğünden beri bu evde yaşamını sürdüren, sürdürmeye çalışan iki erkek kardeş. Treat, ağabey, sokaklarda adam soyarak, hırsızlık yaparak, hattâ zaman zaman kan dökerek bir yandan geçimlerini sağlamakta, bir yandan da dışarı vurduğu bu şiddet yoluyla sanki toplumdan intikam almaktadır. Dışarıdaki kötülüklerden korumak için kardeşi Philip’i eve hapsetmiş, hava ve güneşin sağlığı için ölümcül bir tehlike olduğuna onu inandırmıştır. Philip otistik bir çocuktur. İkisinin de birbirinden başka kimsesi yoktur. Kendi dünyaları içine hapsolmuş yalnız insanlardır. Ve bir gün bu iki kardeşin yaşamına aynı kökenden gelmiş, kendileri gibi çıkmaz sokak çocuğu olan, annesiz babasız büyümüş bir üçüncü kişi katılır: Harold. Treat bu çok şık yabancıyı körkötük sarhoş bir halde evine getirir. Onun çok zengin olduğunu anlamıştır, çantasında tahminlerinin üstünde senetler vardır. Onu rehin alıp büyük bir fidye karşılığı serbest bırakmayı planlar. Ne ki Harold bir gangsterdir ve kendisini öldürmek isteyen kişilerce takip edilmektedir. İki kardeşin hayatına girmesi onlara dış dünyanın kapılarını açacak, yaşamlarında köklü değişimlere neden olacaktır…
Lyle Kessler’in 1983 yılında yazmış olduğu Çıkmaz Sokak Çocukları’nı 1992 yılında İstanbul Şehir Tiyatroları’nda Gencay Gürünün rejisinden, Kamran Usluer, Yıldıray Şahinler ve Hazım Körmükçü’den izlemiştim. Çok başarılı bir çalışmaydı. Bu kez aynı oyunu Serkan Üstüner’in rejisinden izliyoruz. Yönetmen oyun kahramanlarındaki karşıtlıkları ortaya koymaya özen göstermiş. Üç kişi arasındaki çatışmayı dozunda vurgulayarak oyuna gerçekçi bir boyut kazandırmayı başarmış. Aslında fazla karmaşık olmayan sahne trafiği de kusursuz işliyor. Ne ki, birkaç küçük ayrıntıya biraz daha dikkat edilmesi gerektiği kanısındayım. Örneğin, Harold eve getirildiğinde onu bağlayacakları ip kanepenin arkasında hazır mı bulunuyordu? Orada o ipin işi neydi? Philip evde mayonez kalmadığını söylerken mutfak dolabının üstünde ve mutfak tezgâhında hiç açılmamış üç kavanoz mayonez durduğunu görüyoruz… Bunlar küçük ayrıntılar belki ama insanın dikkatini çekiyor.
Faruk Barman izlediğim her oyununda can verdiği karaktere kusursuz bürünen bir oyuncu. Bu oyunda da öyle. Sert, kaba, ırkçı, şiddet eğilimli, öfke dolu Treat’in başkalarına karşı duyduğu nefretle saldırganlaşmasını çok güzel yansıtıyor. Kardeşine davranışlarında bir babanın sertliğiyle bir annenin sevecenliğini abartıya kaçmadan, inandırıcı bir biçimde sergiliyor.
Yağız Can Konyalı’yı geçen yıl çok kısa bir süre sergilenen “Küheylan”da seyretmiş ve çok beğenmiştim. Evine kapanmış, evine gizlenmiş, korkuları içinde yaşayan fobik küçük kardeşi, Philip’i en doğru biçimde yansıtıyor. Otistik hiperaktiviteyi de, yaşama katıldığındaki sevinci ve değişimi vermede de çok başarılı. Adını sıkça duyacağımıza inandığım genç bir oyuncu kardeşimiz.
İştar Gökseven çok renkli bir rolün doğru yorumcusu. Oyunun gizemli kahramanı. Sahip olduğu servetten çok daha fazlasını, çok önemli şeyler getiren gizemli kahraman. Bir yaşama biçimi, bir kültür getirmiştir eve, düş kurmayı ve ayakta durmak için sahip olmadıkları cesareti getirmiştir. Belki de hep özlemini duydukları babadır o. İştar Gökseven’de o şaşırtıcı, etkileyici, rahatsız edici, zaman zaman baskıcı, kimi zaman sevecen Harold’u buluyoruz.
Çıkmaz Sokak Çocukları aile, birey, para, şiddet, bu şiddetin gerisindeki sevgi… gibi birçok konuyu işyelen, üç yetim, üç yalnız insanın yörüngesinden sistem içinde ayakta kalma mücadelesi veren insanları irdeleyen, başarıyla kotarılmış, bu yılın izlenmesi gereken önemli oyunlarından biri.
Yaşar İlksavaş
www.dirensanat.com
—————————————————————————————————–
Çıkmaz sokak çocukları nerde oynuyor,ne zaman oynuyor,tiyatro programı,tiyatro eleştirileri,tiyatro yorumları, değerlendirmeler,tiyatro yanetki, yanetki oyuncular,oyunlar,tiyatro yan etki nerede,kim?,biyogrofi,çıkmaz sokak çocuklarında kimler oynuyor, Çıkmaz sokak çocuklarının konusu,Çıkmaz sokak çocuklarının programı,